طب سنتی راهگشای بن بست های طب مدرن (دکتر حسین روازاده)

«اَلْعِلْمُ عِلْمانِ: عِلْمُ الاَبْدانِ وَ عِلْمُ الاَدْیانِ»، در این حدیث نورانی نبوی علم ابدان یا همان پزشکی دوشادوش علم دین قرار گرفته است که حکایت از اهمیت و حساسیت جایگاه این علم در اندیشه اسلامی دارد. همین مهم از همان آغازین سالهای شکل‌گیری تمدن اسلامی، دانشمندان مسلمان را بر آن داشت که با انگیزه و عزمی راسخ منابع علم طب را از سراسر دنیا جمع آوری و بازخوانی کرده و به علم طب براساس آموزه های نبی مکرم اسلام و اهل بیت علیهم السلام عمق و ارتقاء بخشیدند. دانشمندان بزرگی در این محمل رشد یافته که شهرت جهانی داشته و تا چند صد سال تالیفات آنها در دانشگاه های سراسر دنیا تدریس می‌شد و بیماران و دردمندان از فواید این علم مقدس بهره‌مند می‌شدند. در پیشینه فرهنگی تمام ملتها طب و طبیب جایگاه رفیعی داشته و بسیار فراتر از یک پیشه یا دانش متداول بشری بوده‌است.

با نگاهی به تاریخ تحولات علم در می‌یابیم که بسیاری از علوم پایه مثل ریاضیات، نجوم، فلسفه، منطق، هندسه و فیزیک ارتباط منطقی و تاریخی خود را با منابع مکتوب همان رشته حفظ کرده‌اند و دانشمندان این رشته‌ها با مطالعه منابع قبلی و تسلط بر آنها به تولید علم و نوآوری و فن‌آوری در آن عرصه‌ها مشغولند اما در رشته پزشکی یک مقطع تاریخی مهم و کلیدی به وضوح به چشم می‌خورد که طب را از پیشینه 7000 ساله خود بریده و در یک مسیر جدید با یک پارادایم کاملاً متفاوت و مخالف با پیشینه خود قرار می‌دهد. این ستم تاریخی و خیانت بزرگ طبابت و حکمت را در آغازین سالهای رنسانس اروپایی متلاشی ساخت و نقطه عطف این آغاز نامبارک هتاکی و هجوم غیر علمی، وقیح و مفتضح پارسلس اروپایی به شیخ الرئیس ابوعلی سینا بود. پارسلس شیمی‌دان و پزشک سوئیسی در مراسم سوزاندن کتاب قانون اعلام کرد که ((با کمال بی ادبی به شما می‌گویم موهای پشت سر من بیش از همه دانشمندان شما (مسلمانان) معلومات دارند و دکمه‌ای در کفش من از ابن سینا خردمندتر است)) آنگاه کتاب قانون را به آتش کشید تا نماد طلوع اندیشه ماشین گرایی در حوزه پزشکی باشد. ژولیان دلامتری پزشک فرانسوی قرن 18 که بر اثر پرخوری قارچ و گوشت مرد، اعلام کرد که : ((پس بگذارید شجاعانه چنین نتیجه گیری کنیم که انسان یک ماشین است.)) این اندیشه، حکمت و طبابت را به سطح شغل مکانیکی ماشین تنزل داد. از آن پس هر کجا در بدن دچار مشکل شد یک مولکول یا یک ماده شیمیایی طراحی شد که آن نقص را پر کند، بدون توجه به آثار مخرب یک ماده شیمیایی بر روی سایر اجزاء و ارگانها. برای درمان بسیاری از بیماریها که حکما درمان قطعی برای آنها داشتند اقدام به شکافتن بدن و جراحی‌های غیر ضروری شد و روح لطیف و فراگیر طبابت که زمانی نوید بخش سعادت و سلامت بود به شغلی خشک و بی‌روح و خشن و وسیله‌ای برای ارتزاق و مایه فخر فروشی تبدیل گردید.

در سال 2003 انجمن پزشکان آمریکا مقاله‌ای با نام جنگ داروها منتشر کرد، در این مقاله آمده است که یک داروی ساده مثل بروفن سالیانه موجب 7600 مورد مرگ و 76000 مورد بستری بیمارستانی می‌شود پس بهتر است به جای عنوان تخیلی جنگ ستارگان با زمین از جنگ داروها با بشریت سخن بگوییم.

احیای طب سنتی ایران دغدغه چندین ساله بسیاری از دلسوزان و فرهیختگان و علاقمندان این طب است که یقین به کارآمدی این طب داشته و در درمان بسیاری از بیماری‌ها موفقیت کامل کسب نموده و حتی درمان و کمک های درخشان را به مبتلایان به بیماری های مزمن و صعب‌العلاج تقدیم داشته‌اند، بیماری‌هایی که طبق گفته بزرگترین کتب مرجع طب داخلی بن بست های پزشکی مدرن هستند. طب سنتی به دلیل توفیقات خود در حفظ و کسب سلامت با اقبال بسیار فراوانی از طرف آحاد مردم روبرو شده ‌است. گروه‌های فراوانی از مردم از سطوح مختلف فرهنگی، اجتماعی استفاده از روشهای درمانی طب سنتی را حتی در بیماری‌های مهمی مثل سرطان‌های خون، MS، دردهای سیاتیکی و ... را بر روشهای پرهزینه و اغلب با تسکین موقت پزشکی مدرن ترجیح می‌دهند و این زنگ خطر را برای بسیاری از کارتلهای دارویی و شبکه‌های جهانی تولید تجهیزات و اقلام پزشکی به صدا درآورده است.

احیای این طب در فرهنگ ایرانیان مساوی با احیای بسیاری از سفارشات اهل بیت علیهم السلام است. تدابیر خوردن، آشامیدن، خواب و بیداری، روابط بین همسران، حجامت و ... بسیاری از توصیه‌هایی است که تحت عنوان طب‌الرضا و طب‌الصادق توسط علمای شیعه جمع آوری شده‌است و در منابع طب سنتی با استدلال‌های قوی علمی مورد تاکید قرار گرفته است و این مساله بیانگر پتانسیل عظیم آموزه‌ها و کارکردهای طب سنتی در احیای فرهنگ دینی و احیای غرور ملی ایرانیان است. با یک تحلیل و جمع‌بندی ساده به دلایل مخالفت و مقاومت در برابر احیای این طب پی می‌بریم. این سنگ‌اندازیها در راه احیای این طب از طرف دشمنان قسم خورده ملت مسلمان و فهیم ایران کاملاً طبیعی و مورد انتظار است و آنچه که موجب تاسف و دل آزردگی دلسوزان طب سنتی می‌شود، غرض ورزی برخی دوستان و مسئولین نظام است که ناآگاهانه تحت تاثیر اطلاعات غلط و حتی تسویه حساب‌های شخصی برای انتقام‌گیری‌های جاهلانه تیشه به ریشه مبانی طب سنتی می‌زنند و با تهمت غیرعلمی بودن مطالبی که دقیقاً از منابع طب سنتی استخراج شده‌است آب به آسیاب دشمن می‌ریزند.

آب آهن تاب (آبی که چندین بار آهن گداخته‌ای در آن سرد می‌شود و در درمان فقر آهن و بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شده‌ است) موضوعی است که در حداقل 12 منبع مهم طب سنتی مثل قانون ابن سینا، مخزن الادویه، عقیلی خراسانی و ذخیره جرجانی و ... در درمان حداقل 19 بیماری تجویز شده‌ است که تمام مستندات این منابع حتی با ذکر خط و صفحه در نزد نویسنده مقاله وجود دارد.

نمک دریا پس از شستشو، بدون تجزیه و تصفیه شیمیایی حاوی عناصر بسیار ارزشمندی مثل منیزیم، کلسیم، ید و پتاسیم است که مقادیر معمول آن برای بدن بسیار مفید است و برای رژیم های غذایی مدرن مثل فست فودها که متاسفانه امروز هم بسیار رواج یافته است بسیار ضروری است چون می‌تواند فقر ریز مغذی های این رژیم ها را جبران کند. نمک دریاچه‌ی ارومیه برای اولین بار در سال 86 در دانشکده شیمی دانشگاه تهران (به سفارش نویسنده مقاله) تحت آنالیز قرار گرفت. نتایج این پژوهش به یکی از دانشگاه‌های فرانسه ارسال شد که دقیقاً نتایج آنالیز دانشگاه تهران را تایید نمود. نمک دریاچه ارومیه با مقادیر بسیار مناسب عناصر نام برده شده و بدون هیچ‌گونه آلودگی با عناصر سنگین یکی از بهترین نمک های طبیعی در دنیاست، امروزه در بسیاری از کشورها، افراد مطلع و فرهیخته از نمک تصفیه شیمیایی شده که فقط حاوی NaCl است و باعث افزایش فشار خون می‌شود خودداری کرده و نمک طبیعی استفاده می‌کنند.

همه‌ی دانشمندان علوم صنایع غذایی بر این موضوع اتفاق دارند که افزودنی ها و نگهدارنده ها از کیفیت اصلی غذا کاسته و تجمع این مواد در دراز مدت عامل بسیاری از بیماری های مزمن و حتی صعب العلاج می‌شود. امروزه در بسیاری از کشورها جشن Bio برگزار می‌شود که اهداف این جشن ها فرهنگ سازی در جهت حذف غذاهای آلوده به افزودنی ها و نگهدارنده هاست.

البته سخن در این باب فراوان است و تمام این توصیه‌های بهداشتی منابع متغنی دارند و بسیاری نیز در نزد دانشمندان طب سنتی محفوظ و البته قابل ارائه در یک مباحثه علمی است.

رسانه ملی که رسالت اصلی آن را رهبر انقلاب تبلیغ دین، امید و اخلاق تعیین فرمودند باید نسبت به مسئولیت خطیر خود در قبال احیای این طب همواره واقف باشد. پخش برنامه زنده با یک جهت گیری مغرضانه که بر اساس تحلیل کارشناسان رسانه تمام کلمات مجری و سانسورهای گزارش تهیه شده در جهت تخریب طب سنتی و دلسوزان آن تنظیم شده بود، مایه تاسف برای دست‌اندرکاران این برنامه است.

مردم انتظار داشتند در مقابل سئوال کاملاً جهت دار و مغرضانه مجری مبنی بر استفاده از طب سنتی، ریاست دانشکده طب سنتی پاسخی زیرکانه در جهت تقویت جایگاه طب سنتی بدهد نه اینکه همه مخاطبان بعد از دیدن برنامه این سئوال را از خود بکنند که اینان اگر معتقد به طب سنتی هستند چرا در مورد درمان خودشان طب مدرن را ترجیح می‌دهند و به جای شیخ الرئیس و رازی نیز سخن می‌گویند. این سخنان حاکی از عدم اعتقاد به کارایی طب سنتی و یا نداشتن دانش کافی از این طب است.

از معاون محترم درمان وزارت بهداشت که خود سابقه خدمت در یکی از حساس ترین ارگانهای انقلابی را داشته، انتظار داشتیم به جای اینکه دنبال ذخایر تامین نمک طبیعی بگردند و یا نمک دریا را از خاک برداشته و آن را آلوده اعلام کنند، یکبار وجدان خود را قاضی کرده و به علل دستور و سفارش تولید این برنامه سخیف بیندیشند و موضوعاتی که به عملی بودن آنها مطمئن هستند به بهانه تصفیه حسابهای شخصی، به غیر علمی بودن محکوم نکنند و خدا را ناظر بر پیدا و پنهان اعمال خود بدانند.

انطباق بسیار غلط چهار خلط اصلی در طب سنتی (دم و صفرا و سودا و بلغم) به مواردی مثل گلبول سفید و قرمز و ... نشان از عدم اطلاع و برداشت سطحی از اصلی ترین مبانی طب سنتی دارد که همه دانشمندان طب سنتی از بیان این مطالب فقط اظهار تاسف عمیق کرده و آن را در حدی نمی‌بینند که نیاز به پاسخگویی باشد.

در نهایت برای همه‌ی دلسوزان و علاقمندان و دانشمندان طب سنتی موفقیت و بصیرت در این راه را آرزو می‌کنم و برادرانه عرض می‌کنم که منتظر دسیسه های پنهانی و آشکار دشمنان احیای این مکتب طبی باشند و با بصیرت تمام، مسائل مربوط به این امر خطیر را رصد کنند.

دکتر حسین روازاده
دبیر کل جامعه اسلامی حامیان کشاورزی ایران و
مدیر عامل موسسه احیای طب جامع ایرانیان